Yatırım Fonu nedir?
Yatırım fonu, birçok yatırımcının bir araya gelerek paralarını ortak bir havuzda topladığı finansal araçtır. Hadi gelin yatırım fonu nedir, faydaları ve riskleri nelerdir hızlıca bir göz atalım.
Yatırım fonları, profesyonel fon yöneticileri tarafından yönetilir ve yatırımcıların parası çeşitli menkul kıymetlere, örneğin hisse senetlerine, tahvillere, bonolara ve diğer finansal enstrümanlara yatırılır. Yatırım fonlarının başlıca avantajları arasında çeşitlendirilmiş portföy, profesyonel yönetim, likidite ve küçük yatırımcılar için erişim kolaylığı bulunur.
Yatırım Fonlarının Faydaları:
- Çeşitlendirme: Yatırım fonları, birçok farklı menkul kıymeti bir araya getirerek yatırımcıların riskini dağıtır. Bu, tek bir menkul kıymetin değer kaybetmesi durumunda yatırımcının toplam kaybını azaltabilir.
- Profesyonel Yönetim: Fonlar, alanında uzman profesyoneller tarafından yönetilir. Bu yöneticiler, piyasa araştırmaları yaparak en iyi yatırım fırsatlarını değerlendirmeye çalışır.
- Likidite: Yatırım fonları genellikle günlük olarak alınıp satılabilir, bu da onları oldukça likit bir yatırım aracı yapar.
- Erişim ve Uygun Maliyet: Küçük miktarlarla bile geniş bir yatırım çeşitliliğine sahip olmak mümkündür. Bu, bireysel yatırımcıların büyük sermayeyle yatırım yapmadan bu avantajlardan yararlanmasını sağlar.
Yatırım Fonlarının Çeşitleri:
- Hisse Senedi Fonları: Ana varlık olarak hisse senetlerini tutan fonlardır. Genelde daha yüksek getiri potansiyeline sahipken, volatilite riski de taşırlar.
- Tahvil Fonları: Sabit gelirli menkul kıymetlere yatırım yapan fonlardır. Genellikle daha düşük risk ve daha istikrarlı gelir sunar.
- Para Piyasası Fonları: Kısa vadeli borçlanma araçlarına yatırım yapar. Likidite ve güvenlik odaklıdır.
- Karma Fonlar: Hem hisse senedi hem de tahvil içerebilir, böylece farklı varlık sınıflarının faydalarını birleştirir.
Yatırım Fonlarının Riskleri:
- Piyasa Riski: Fonun portföyündeki menkul kıymetlerin piyasa değerlerindeki dalgalanmalar.
- Kredi Riski: Tahvil gibi borçlanma araçlarını içeren fonlar için, ihraççının temerrüde düşme riski.
- Faiz Oranı Riski: Özellikle tahvil fonlarını etkileyen, faiz oranlarının artması durumunda tahvil fiyatlarında düşüş yaşanması riski.
Yatırım Fonları Nasıl Alınır?
Yatırım fonları genellikle bankalar, aracı kurumlar veya çevrimiçi yatırım platformları aracılığıyla satın alınabilir. Yatırımcılar, tercih ettikleri riske ve getirir hedeflerine göre farklı fon türleri arasından seçim yapabilirler.
Fon Yönetim Ücretleri Nelerdir?
Yatırım fonları, fon yönetim hizmetleri için belirli ücretler talep edebilir. Bu ücretler, yatırımcının fon getirilerine etki edebilir ve fon seçiminde dikkate alınması önemlidir.
Yatırım Fonları Hangi Gelirleri Sağlar?
Yatırım fonları, menkul kıymetlerden elde edilen faiz geliri, temettü ve sermaye kazancı gibi çeşitli gelirler sağlayabilir. Bu gelirler, yatırımcının portföy değerine katkı sağlar.
Yatırım Fonlarının Vergilendirilmesi Nasıl Yapılır? (Yatırım Fonunda Stopaj var mı?)
Yatırım fonlarından elde edilen kazançlar, vergi kanunlarına tabiidir.
Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 67. maddesi uyarınca Sermaye Piyasası Kanunu'na göre kurulan menkul kıymetler yatırım fonlarından hisse senedi yoğun fon niteliğine sahip fonların katılma belgelerinin ilgili olduğu fona iadesinde %0 oranında gelir vergisi tevfikatı uygulanır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67nci maddesinde yer alan Yatırım Fonları için gerçek kişi tevkifat oranları;
23.12.2020 - 30.04.2024 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) iktisap edilen (değişken, karma, eurobond, dış borçlanma, yabancı, serbest fonlar ile unvanında “döviz” ifadesi geçen yatırım fonları hariç) yatırım fonlarında elde edilen gelir ve kazançlar için stopaj oranı %0 olarak uygulanacaktır.
01.05.2024 - 31.10.2024 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) iktisap edilen (değişken, karma, eurobond, dış borçlanma, yabancı, serbest fonlar ile unvanında “döviz” ifadesi geçen yatırım fonları hariç) yatırım fonlarında elde edilen gelir ve kazançlar için stopaj oranı %7,5 olarak uygulanacaktır.
23.12.2020 tarihinden itibaren uygulanan indirimli stopaj oranı 01.11.2024 itibarıyla sona erdirilmiş olup, 01.11.2024 tarihinden itibaren alınacak yatırım fonlarının satışında %10 oranında stopaj uygulanacaktır.
Tüzel Kişiler İçin Yatırım Fonu Vergisi
Sermaye şirketleri ve benzer nitelikteki yabancı kurumların, Sermaye Piyasası Kurulu'nun düzenleme ve denetimine tabi fonlar ile bu fonlara benzer yabancı fonların, münhasıran menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası aracı getirileri ile değer artışı kazançları elde etmek ve bunlara bağlı hakları kullanmak amacıyla faaliyette bulunan dar mükelleflerden Sermaye Piyasası Kanunu'na göre kurulan Yatırım Fonu ve yatırım ortaklıklarıyla benzer nitelikte olduğu Maliye Bakanlığı’nca belirlenenlerin elde edeceği Yatırım Fonu getirileri üzerinden stopaj kesintisi yapılmamaktadır.
Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu (TEFAS) Nedir?
TEFAS, Takasbank nezdinde oluşturulmuş bir platformdur. Platform’un hayata geçmesi ile birlikte müşterilerimiz, diğer kurumların yatırım fonlarını bankamızdan alıp satabileceği gibi, bankamızın yatırım fonları da diğer fon dağıtıcılarının müşterileri tarafından alınıp satılabilmektedir. Platform ile ilgili daha detaylı bilgi için Takasbank tarafından düzenlenen https://www.tefas.gov.tr/ internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
