Sosyal güvenlik finansmanında kritik artış: SGK'ya bütçeden 981 milyar TL'lik transfer
SGK'nın bütçe açığı düşük kaldı ancak bütçeden aktarım hızla arttı. Ocak-Ağustos döneminde 981 milyar TL’lik transfer yapıldı. EYT etkisi ve enflasyon, miktarın daha da yükselmesine neden oldu.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), son dönemde bütçede öngörülenden daha düşük açık vermiş olsa da, Hazine tarafından sağlanan bütçe transferleri hızla artmaya devam ediyor. Elde edilen verilere göre, Ocak-Ağustos 2023 döneminde SGK'ya aktarılan bütçe kaynaklı ödemeler toplamda 981 milyar TL'ye ulaştı.
Ocak-Ağustos dönemindeki SGK açığı ise 21,3 milyar TL olarak gerçekleşti. Bu açığın büyük kısmı, 20,6 milyar TL ile sadece Ağustos ayında meydana geldi. Bu yılın Mart, Haziran ve Temmuz aylarında ise SGK, fazla verirken, hemen ardından Ağustos ayında büyük bir açığın doğması dikkat çekti.
Bütçeden SGK’ya devasa transferler
SGK’ya bütçeden yapılan transferler, Hazine desteği, faturalı ödemeler, devlet katkıları, Genel Sağlık Sigortası primleri ve teşvikler gibi kalemlere dayanıyor. Bütçeden yapılan bu tür ödemelerin sosyal güvenlik sisteminin finansal sağlığı açısından yakından izlenmesi gerekiyor.
SGK, son dönemde bütçeye daha az yük oluştursa da, EYT’yle (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) birlikte emekli sayısındaki büyük artışın etkisi hissediliyor. Çok sayıda EYT’linin emekliliğini hak etmesine rağmen çalışmaya devam etmesi ve sosyal güvenlik destek primi ödemesi, mali dengeye yönelik bazı olumlu sonuçlar doğursa da, aktif-pasif sigortalı dengesi bozulmuş durumda.
Enflasyon ve EYT etkisi!
Genel tabloya bakıldığında, SGK’ya yapılan bütçe transferleri enflasyonun etkisiyle hızla arttı. Ayrıca işverenlere verilen 5 puanlık prim indiriminin kaldırılması için bazı tartışmaların yaşanması, bu durumun mali dengeye etkisi konusunda uyarılar yapılmasına neden oldu.
Ocak-Ağustos 2023 döneminde SGK'ya bütçe transferleri, yıllık %118,5 oranında arttı ve 981 milyar 16 milyon TL'ye ulaştı. Bu artışın sebepleri arasında hızlanan enflasyon, emekli maaş teşviki ve sosyal güvenlik harcamalarındaki artış bulunuyor. Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki payı önceki yıllara kıyasla düşse de, bütçeden finanse edilmesi nedeniyle bu tutar, mali dengeleri etkiler noktaya geldi.
SGK’ya yapılan bu bütçe transferlerinin, 2024 yılı sonuna kadar 1 trilyon TL’yi aşacağı öngörülüyor.
