Deprem Nedir ve Nasıl Oluşur?
Deprem, yer kabuğundaki ani enerji salınımı sonucu meydana gelen yer sarsıntısıdır. Yer kabuğu ve üst manto, birbirine göre hareket eden levhalardan oluşur.
Bu levhalar arasındaki sürtünme, basınç ve gerilim, zaman zaman aniden boşalır ve enerji salınımına neden olur. Bu enerji salınımı, yer sarsıntısı olarak yayılır ve deprem oluşur.
Depreme Karşı Hazırlık
Depreme karşı hazırlık, can ve mal kaybını en aza indirmek için çok önemlidir. Deprem öncesi alınacak önlemler şunlardır:
- Evde ve işyerinde olası tehlikeleri belirleyip güvenli alanlar tespit etmek
- Ağır eşyaları duvarlara sabitlemek, camları güçlendirmek
- Acil durum planı hazırlamak ve aile üyeleriyle iletişim yöntemlerini belirlemek
- Acil durum çantası hazırlamak (su, yiyecek, ilaç, tıbbi malzemeler vb.)
- Deprem tatbikatları yapmak ve "Çök-Kapan-Tutun" yöntemini uygulamayı öğrenmek
Deprem Anında Yapılması Gerekenler
Deprem anında en önemli şey can güvenliğini sağlamaktır. Bunun için:
- Hemen yere çökün, başınızı koruyacak bir yer bulun ve tutun3
- Dışarı çıkmaya çalışmayın, cam kırıkları ve düşen eşyalardan korunun3
- Asansörü kullanmayın, merdivenleri kullanın
- Deprem geçene kadar sakin olun ve etrafınıza dikkat edin
Deprem Sonrası Yapılması Gerekenler
Deprem sonrası ilk olarak can güvenliğini sağlayın, yaralılara yardım edin ve gerekirse yardım isteyin. Ardından:
- Doğal gaz, su ve elektrik vanalarını kapatın
- Yangın çıkıp çıkmadığını kontrol edin
- Hasar gören binalara girmeyin, güvenli alanlarda toplanın
- Radyo ve televizyonlardan bilgi edinin, söylenen talimatlara uyun
- Telefonları gereksiz kullanmayın, acil durum telefonlarını boş bırakın
Depreme karşı bilinçli olmak ve önceden hazırlıklı olmak, can ve mal kaybını en aza indirmenin en etkili yoludur. Deprem anında ve sonrasında doğru davranışlar sergilemek de hayati önem taşır.