Beyaz eşya sektörü alarm veriyor: İç pazar %15, ihracat %34 düştü

Beyaz eşya sektöründe son dönemlerde hem iç piyasa hem de ihracatta ciddi bir daralma yaşanıyor. Eylül ayında iç pazarda yüzde 15 oranında küçülme görülürken, ihracat rakamları daha da büyük bir düşüşle yüzde 34 seviyesine kadar geriledi. Bu küçülme, üretim rakamlarına da direkt olarak yansırken, bu dönemde üretim miktarları geçtiğimiz yıla kıyasla yüzde 37'lik bir azalma gösterdi.

2024 Beklentileri de Olumsuz: Üretim ve İhracatta Süreç Zorlu

Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), sektör açısından 2024 yılının dokuz aylık performansını değerlendirdi. TÜRKBESD’in verilerine göre iç satışlarda yüzde 4’lük bir artış yaşanmasına rağmen, ihracat düşüşündeki trend devam ediyor. Bu süreçte ihracattaki azalma yüzde 6 seviyelerinde gerçekleşti ve bu da toplam satışlarda genel anlamda yüzde 3’lük bir küçülmeye yol açtı.

Üretim cephesinde de bir önceki yıla kıyasla yüzde 4’lük bir düşüş yaşanırken, TÜRKBESD Başkanı Gökhan Sığın düzenlenen toplantıda bu yarışın kolay geçmeyeceğini vurguladı. “Üretimdeki bu düşüşten kalıcı bir kayıptan endişeleniyoruz. Ancak ülkemiz ve sektörümüz adına bu darboğazı aşacak bir hareket planı geliştirmemiz gerekiyor” dedi.

“İstihdam Kaybı Olmaması için Mücadelemiz Devam Ediyor”

Sığın ayrıca, iç pazar ve ihracatta yaşanan bu düşüşlerin istihdama olası etkileri ile ilgili de konuştu. Şu ana kadar üretim kaybının iş gücüne yansımadığını belirten Sığın, “Şirketler bu süreçte büyük bir dikkatle ilerliyor. İhracat kaybı ise geçtiğimiz sene ile karşılaştırıldığında eylüldeki kadar kötü sonuçlar vermeyebilir” ifadelerini kullandı.

Toplantıda ayrıca enerji verimliliği yüksek beyaz eşya ürünlerinin kullanımına dikkat çeken Sığın, bunun gelecekte ülke adına ciddi enerji tasarrufları sağlayabileceğini belirtti. “Yapılan araştırmalar, on yıl içerisinde sadece buzdolabı modellerinin yenilenmesi ile Keban Barajı'nın iki yıllık üretimine denk gelecek ölçüde enerji tasarrufu sağlanabileceğini gösteriyor” dedi.

Girdilerdeki Antidamping Vergi Tehdidi ve GEKAP Endişesi

Beyaz eşya sektörünün maliyet ve girdilere yönelik ciddi bir başka sorunu ise çelik üzerindeki antidamping vergilerinin sektörel maliyetlere etkisi olarak öne çıkıyor. TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Yavuz, üretim maliyetlerinin yüzde 17-18’ini paslanmaz çelik, yassı çelik ve polistiren hammaddesinin oluşturduğunu ve bu girdilere ekstra vergi eklenmesinin ürün fiyatlarını yüzde 5 civarında artırabileceğini söyledi. Bu zamlar, uluslararası rekabet gücünü de baltalayacaktır.

TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi Semir Kuseyri ise Geri Kazanım Katılım Payı'nın (GEKAP) iç pazara olumsuz etkileri hakkında konuştu. GEKAP’ın özellikle son yıllarda hızla yükselen oranlarının, sektörün büyüme potansiyelini kısıtladığını belirtti.