Antibiyotik Direnci Krizi: İlaç lobisi devreye girdi, kritik madde geri çekildi
Antibiyotik direnci nedeniyle her yıl binlerce insan hayatını kaybediyor.. Birleşmiş Milletler’in Antimikrobiyal Direnç (AMR) konulu üst düzey toplantısında, antibiyotik direncine karşı küresel mücadelede önemli adımlar atıldı ancak ilaç lobisi devreye girdi!
BM, ilaca dirençli bakterilerin neden olduğu ölümleri 2030 yılına kadar %10 oranında azaltmayı taahhüt etti.
Ancak, lobilerin etkisiyle, hayvanlarda antibiyotik kullanımına ilişkin kritik bir madde son anda anlaşma metninden çıkarıldı. Bu durum, antibiyotik direnci krizinin çözümünde tarım ve hayvancılık sektörünün büyük bir rol oynaması gerektiği görüşünü destekleyen uzmanlar tarafından ciddi bir eksiklik olarak değerlendirildi.
Antimikrobiyal Direnç: Sessiz ve Yavaş İlerleyen Bir Salgın
Antimikrobiyal direnç, küresel sağlık sistemi için ciddi bir tehdit oluşturuyor. İlaca dirençli bakteriler, her yıl milyonlarca insanın ölümüne neden oluyor ve bu sorunun çözümü için kapsamlı uluslararası iş birliği gerekiyor. BM’nin toplantısında, 2050 yılına kadar 39 milyon insanın hayatını tehdit edebilecek bu sessiz salgına karşı mücadele edilmesi gerektiği vurgulandı.
Birleşmiş Milletler, 2021 yılında dünya genelinde 1.14 milyon kişinin antibiyotik direncine bağlı nedenlerle yaşamını yitirdiğini ve bu direncin bir şekilde 4.71 milyon ölümle ilişkili olduğunu belirtti. Bu bağlamda BM, ilaca dirençli bakterilere karşı mücadelede yeni bir küresel strateji hazırladı.
100 Milyon Dolarlık Fon ve Küresel Müdahale Planı
BM bildirgesinde, ülkelerin AMR eylem planlarını güncellemesi ve uygulanması için toplamda 100 milyon dolarlık bir fon oluşturulması hedefi yer aldı. Aynı zamanda Dünya Sağlık Örgütü (WHO), BM Çevre Programı (UNEP), Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’nden (WOAH) oluşan dörtlü sekreterya, insan, hayvan ve çevre sektörlerinde AMR ile ilgili küresel müdahaleyi koordine edecek organ olarak resmi statü kazandı. Bu koordinasyon, farklı sektörlerde antibiyotik direncinin yayılmasını önlemeyi hedefliyor.
Kritik Madde Metinden Çıkarıldı
Toplantı sırasında hayvanlarda antibiyotik kullanımının 2030 yılına kadar %30 oranında azaltılmasını öngören madde, tarım ve çiftçilik lobilerinin baskısıyla anlaşma metninden çıkarıldı. Hayvancılık sektöründe kullanılan antibiyotiklerin, küresel antibiyotik satışlarının %73'ünü oluşturduğu göz önüne alındığında, bu karar eleştirmenler tarafından ciddi bir eksiklik olarak değerlendirildi. Uzmanlar, hayvancılıkta yoğun antibiyotik kullanımının, insan sağlığını tehdit eden ilaca dirençli bakterilerin yayılmasına katkıda bulunduğunu belirtiyor. Ancak, et üreticileri ve çiftlik endüstrisi, bu hedefin kısa vadede uygulanmasının zor olduğunu öne sürerek karşı çıktı.
AMR Eylem Planlarının Durumu: Bütçe Eksikliği
Toplantıda dile getirilen bir diğer önemli konu, birçok ülkenin AMR eylem planları hazırlamış olmasına rağmen, yalnızca %11’inin bu planları hayata geçirecek bütçeye sahip olmasıydı. Bu durum, antibiyotik direncine karşı verilen mücadelenin ciddiyetini vurgularken, ülkelerin finansal kaynaklarının yetersizliği bu hedeflerin gerçekleştirilmesini zorlaştırıyor.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Dr. Tedros Ghebreyesus, AMR krizinin düşük ve orta gelirli ülkelerde daha büyük bir tehdit oluşturduğunu belirtti. Bu ülkeler, antibiyotik direncine karşı mücadelede yeterli sağlık altyapısına sahip değil ve bu da krizin daha da derinleşmesine yol açıyor. Dr. Tedros, bu ülkelerin kaynaklarını artırmaları gerektiğine dikkat çekti.
BM, AMR konusunda eylem adımlarını belirlemek için bir panel kuracağını ve bu panelin gelecek yıl kapsamlı bir rapor hazırlayacağını duyurdu. Ayrıca, 2026 yılına kadar on yıllık küresel AMR stratejisinin güncellenmesi planlanıyor. Bu strateji, antibiyotik direncine karşı mücadelede küresel iş birliğini daha da ileriye taşımayı hedefleyecek.
Birleşmiş Milletler toplantısı, antibiyotik direnci krizine karşı önemli adımlar atsa da, tarım ve hayvancılık sektörünün lobi faaliyetleri sonucu kritik bir maddenin anlaşma metninden çıkarılması, küresel mücadelede önemli bir eksiklik olarak değerlendiriliyor. Antibiyotiklerin bilinçsizce kullanımı, özellikle hayvancılık sektöründe büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu krizle mücadelede ülkelerin sadece planlar hazırlaması yeterli değil, bu planları hayata geçirecek bütçeleri de sağlamaları gerekiyor.
Antibiyotik direnci, küresel sağlık sistemi için büyük bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Ancak bu tehdide karşı mücadelede her ülkenin sorumluluk alması ve gereken önlemleri hızla hayata geçirmesi kritik bir önem taşıyor.